Chủ xe có bị buộc bồi thường khi người lái hộ gây tai nạn? – Góc nhìn pháp lý từ Luật Dân sự 2015

CHỦ XE CÓ PHẢI BỒI THƯỜNG KHI NHỜ NGƯỜI KHÁC LÁI HỘ GÂY TAI NẠN?

Chuyên mục Tư vấn Pháp luật 

Trong cuộc sống thường ngày, không hiếm trường hợp chủ xe ô tô vì lý do nào đó đã nhờ người quen hoặc thuê người khác lái hộ. Vấn đề phát sinh khi người được nhờ điều khiển phương tiện và gây tai nạn giao thông. Khi ấy, câu hỏi đặt ra là: Chủ xe có phải chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại hay không, dù lỗi là của người lái hộ?

Trách nhiệm bồi thường được quy định thế nào?

Theo Điều 601 Bộ luật Dân sự 2015, phương tiện giao thông cơ giới được xem là "nguồn nguy hiểm cao độ". Do đó, chủ sở hữu phương tiện có trách nhiệm bồi thường thiệt hại do phương tiện gây ra, trừ khi chứng minh được thiệt hại xảy ra hoàn toàn do lỗi của người bị hại hoặc sự kiện bất khả kháng.

"Chủ sở hữu nguồn nguy hiểm cao độ phải bồi thường thiệt hại, trừ trường hợp chứng minh được thiệt hại xảy ra hoàn toàn do lỗi của bên bị thiệt hại hoặc bên thứ ba."

(Trích Điều 601 BLDS 2015)

Giao xe cho người khác lái – Chủ xe vẫn phải chịu trách nhiệm

Căn cứ theo quy định trên, khi chủ xe giao phương tiện cho người khác điều khiển, mọi rủi ro phát sinh vẫn thuộc trách nhiệm của chủ sở hữu – vì người lái xe chỉ là người được ủy quyền hoặc nhờ vả. Ngay cả khi người điều khiển vi phạm luật giao thông và gây tai nạn, thì người bị hại vẫn có quyền yêu cầu chủ xe bồi thường thiệt hại.

Chủ xe có quyền "đòi lại" sau khi bồi thường

Tuy nhiên, chủ xe không phải hoàn toàn “chịu trận”. Sau khi thực hiện nghĩa vụ bồi thường với người bị hại, chủ xe có thể khởi kiện hoặc yêu cầu người lái xe bồi hoàn phần trách nhiệm của mình, căn cứ theo Điều 584 và 585 BLDS 2015 về trách nhiệm bồi thường và hoàn trả trong trường hợp có lỗi của người thứ ba.

Một vụ việc thực tế đáng lưu ý

Tháng 3/2024, tại TP.HCM, một chủ xe ô tô nhờ người quen lái xe hộ đi đón con. Người này sau đó chạy sai làn, va chạm với một xe máy khiến người đi đường bị thương nặng. Gia đình nạn nhân yêu cầu chủ xe bồi thường chi phí điều trị hơn 120 triệu đồng. Dù không trực tiếp gây ra vụ việc, nhưng vì là chủ sở hữu phương tiện, chủ xe vẫn phải đứng ra bồi thường.

Lời khuyên từ chuyên gia

“Việc chủ xe giao xe cho người khác lái cần được cân nhắc kỹ, đặc biệt nên đảm bảo người lái có đủ điều kiện về giấy phép, sức khỏe và trách nhiệm pháp lý. Đồng thời, nên có bảo hiểm dân sự đầy đủ để hạn chế rủi ro về sau.”

Hoàng Gia